Bột gelatin là một loại nguyên liệu cần thiết để làm bánh, chế biến chè, làm thạch và làm kẹo dẻo vì nó cho công dụng tạo độ dẻo nhất định, bột tự nhiên, không gây hại gì đến sức khỏe con người. Đến nay bột vẫn còn là một thành phần mới đối với những ai chưa quen với công việc bếp núc gia đình. Trong bài viết ngày hôm nay, chúng tôi sẽ giúp các chị em giải đáp các băn khoăn không biết bột gelatin là gì, tác dụng ra sao và ứng dụng như thế nào?
Tổng quan về bột Gelatin
Bột Gelatin được chiết xuất từ collagen tìm thấy ở trong da và xương của động vật, phổ biến nhất như là da lợn và thực vật như trái cây và tảo đỏ. Chúng có màu trong, hơi vàng hoặc không mùi không vị, có tác dụng làm đặc và định hình cấu trúc trong chế biến thực phẩm.
Bột Gelatin, loại thực phẩm thân thuộc và loại nguyên liệu thiết yếu trong nấu ăn như mousse, panna cotta, sữa trứng, bánh sô cô la, marshmallow, thạch, kem, chè và thịt đông. Nó được sử dụng để làm cho món ăn có độ cứng, dai và ngon hơn, tạo cảm giác thật vui miệng khi nhai. Gelatin không chỉ dùng phổ biến riêng trong ngành ẩm thực mà còn được sử dụng như một nguyên liệu thần kỳ trong các hiệu thuốc và mỹ phẩm.
Gelatin do được chiết xuất từ collagen thực vật và động vật nên chứa một lượng axit amin lớn, có tác dụng tái tạo collagen trong cơ thể, nhất là ở da, mang lại cho phái đẹp làn da sáng mịn rạng rỡ. Ngoài ra, bột còn đem tới công dụng hiệu quả trong việc giảm đau khớp và tái tạo lại collagen, sụn và mô liên kết khớp, vì vậy, nên khi bị đau khớp các bác sĩ hay khuyên bạn dùng gelatin hàng ngày.
Đặc điểm của bột Gelatin
Gelatin giờ đây đã trở thành một loại thực phẩm cực kỳ thông dụng, được bày bán ở hầu hết nhiều nước trên thế giới nên rất dễ tìm mua. Ở Việt Nam, chị em có thể mua bột ở các cửa hàng tạp hóa, siêu thị hay các cửa hàng phụ gia thực phẩm, thậm chí là ở nhiều tiệm bánh cũng có bán.
Độ hòa tan
Bột Gelatin có khả năng hòa tan trong glycerol, các dung dịch kiềm và axit loãng và chúng kết tủa trong môi trường axit hoặc là kiềm mạnh, đặc biệt hầu như không tan trong aceton, cloroform, 95% etanol, ete và metanol.
Gelatin có khả năng trương nở trong môi trường nước tương đối tốt và hút nước gấp 5 đến 10 lần trọng lượng của nó, khi bột tan trong nước ở nhiệt độ trên 40° C sẽ tạo thành dung dịch keo, đồng thời bột có thể tạo gel khi làm lạnh từ 35 đến 37 ° C.
Độ nhớt
Độ nhớt của Gelatin có thể thay đổi tùy vào nguồn nguyên liệu pha chế và tỷ lệ thành phần trong nó, vì vậy, gelatin có thể được áp dụng cho nhiều dạng dược phẩm với nhiều chức năng khác nhau. Minh chứng cụ thể phổ biến chẳng hạn là thành phần vỏ nang, các chất kết dính có ở trong viên nén, tá dược trong thuốc mỡ,…
Bột gelatin có phải là bột thạch không?
Do sở hữu tác dụng kết dính và làm mềm nên có nhiều người nghĩ bột Gelatin và bột thạch là giống nhau nhưng thực chất thì không phải như vậy. Thành phần của Gelatin được tạo ra từ collagen khi nấu da và xương động vật, chúng có hai dạng đó là bột và dạng lá. Còn bột thạch cũng có thành phần tự nhiên nhưng chủ yếu có nguồn gốc từ thực vật bao gồm hai loại bột và chất xơ là tảo đỏ và tảo biển.
Hai loại bột còn có sự khác biệt trong cách dùng, đó là chúng ta không cần phải đun sôi mà có thể dùng trực tiếp với bột mì để làm phồng bột và làm nhiều loại bánh. Nếu bạn sử dụng Gelatin cho thẩm mỹ thì hãy sử dụng trực tiếp, nhưng đối với bột thạch thì ngược lại, khi bột thạch đông đặc lại sẽ cho độ kết dính gấp 8 lần Gelatin.
Ứng dụng của bột Gelatin trong đời sống
Trước khi đến với phần ứng dụng của bột gelatin thì bạn nên biết rõ trước một số lưu ý đó là loại bột này có thể gây dị ứng ở một số người, việc sử dụng nó có thể tạo ra mùi khó chịu và làm đầy bụng, ợ hơi và khó tiêu. Những người bị suy gan, suy tim mức nghiêm trọng hay bị rối loạn chảy máu và suy thận được các chuyên gia khuyến cáo không nên dùng gelatin.
Trong bào chế mỹ phẩm, dược phẩm
Gelatin được nhiều người biết tới như một loại tá dược quen thuộc được ứng dụng trong nhiều loại chế phẩm với các chức năng không giống nhau như thành phần vỏ nang cứng và nang mềm,…
Bột Gelatin không thể thiếu trong vỏ nang gelatin
Có thể bạn chưa biết rằng dịch vỏ nang mềm chứa 35 đến 45% Gelatin, Gelatin dùng làm vỏ nang sở hữu nhiều đặc tính tốt như mang đến được lớp vỏ dẻo dai, độ bền cao và giá thành rẻ. Vỏ nang gelatin có đặc tính khá dễ hút ẩm để thuận tiện làm mềm vỏ nên bạn cần được bảo quản ở nơi không có độ ẩm cao, như vậy mới giữ được lâu. Gelatin có tan trong glycerin nên ở công thức ruột nang mềm không được có glycerin chiếm tỷ lệ cao khoảng trên 5% vì sẽ dễ làm rò vỏ nang.
Công nghệ thực phẩm
Bột Gelatin có khả năng tạo liên kết với nước cực kỳ tốt, mức độ tạo, giữ bọt và điều chỉnh độ nhớt cao, giúp tạo kết cấu ổn định và mềm mại cho quá trình xử lý nhiệt, đồng thời tránh dẫn đến sự biến dạng sản phẩm mà mình có.
Đó cũng là lý do mà Gelatin được sử dụng nhiều trong lĩnh vực sản xuất bánh kẹo để tạo độ mềm dẻo nhất định. Một ưu việt đó là Gelatin chứa năng lượng thấp, chỉ khoảng 14,7 KJ/g, nên được dùng sản xuất các loại bánh kẹo chứa ít năng lượng, ít có chứa đường và chất béo.
Chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp
Bột Gelatin giúp mang đến các protein cần thiết để bổ sung độ ẩm và độ đàn hồi của da, thúc đẩy cho quá trình chữa lành và ngăn chặn tình trạng nếp nhăn, chảy xệ hay các tác hại của tia UV trong ánh nắng mặt trời. Đặc biệt chất Glycine trong gelatin giúp cơ thể người dùng tăng sức đề kháng, chống chọi lại các hormone căng thẳng, từ đó giảm bớt lo lắng, nhanh chóng cải thiện giấc ngủ của bạn, góp phần khiến làn da tươi tỉnh hơn.
Tính đàn hồi của gelatin khi thấm sâu vào da sẽ thúc đẩy nhanh tiến trình chữa lành và phục hồi mô liên kết, tăng độ đàn hồi của sụn, khớp về lâu dài. Các protein chứa trong gelatin còn có công dụng phục hồi tổn thương thành ruột bị rò rỉ và cải tiến lại lớp màng bảo vệ của ruột.
Hướng dẫn sử dụng bột Gelatin đúng cách an toàn
Không thêm Gelatin trực tiếp vào hỗn hợp đang sôi, bởi nếu ở nhiệt độ quá cao thì gelatin sẽ bị mất đi tính kết dính và cứng lại vốn có, mục đích sử dụng không còn đạt hiệu quả. Những sản phẩm có chứa Gelatin bạn nên để trong tủ lạnh ít nhất 8 tiếng để giữ được độ mát cần thiết, đặc biệt là các loại thực phẩm như thạch, chè,…
Bột Gelatin được áp dụng nhiều trong công thức uống, bôi và tiêm vì chúng có nguồn gốc động vật tự nhiên, có thể làm tá dược cho các chế phẩm Gelatin uống như viên nén và viên nang. Nhìn chung thì đây là một chất không có tính độc hại và an toàn, nhưng cũng có báo cáo cho rằng viên nang Gelatin dính vào niêm mạc thực quản, mặc dù hiếm gặp nhưng có thể gây kích ứng tại chỗ, vì thế mọi người cân nhắc sử dụng.
Có thể bạn quan tâm:
- Củ kiệu – Món ăn gia đình quen thuộc vào những dịp Tết
- Cà ri – Bí ngữ độc quyền đến từ xứ sở kỳ diệu Ấn Độ
Lời kết
Trong bài viết này đã giải thích rõ bột Gelatin là gì, tác dụng thần thánh của bột cũng như là những ứng dụng quan trọng trong mọi lĩnh vực đời sống, từ đó gợi ý cả hướng dẫn sử dụng an toàn. Hy vọng qua những chia sẻ bổ ích này chị em đã có thêm nhiều kiến thức bếp núc cho mình, hiểu biết về loại bột đặc biệt để sử dụng hợp lý trong chế biến món ăn cho gia đình.